18. yüzyılın sonlarına doğru buharlı makinaların üretimde kullanılmasıyla 1. Sanayi devrimi başlamıştır. Bunu 20. Yüzyılın başlarında elektriğin üretimde kullanılması ve seri üretime geçilmesiyle 2. Sanayi devrimi izlemiştir. 1960 lı yıllarda otomasyon sistemlerinin üretimde kullanılmaya başlaması ise 3. Sanayi devrimi olarak tanımlanmıştır. 2010 yılında ise insansız üretimin temelleri atılmış buna ise 4. Sanayi devrimi denilmiştir.
Endüstri 4.0 asıl olarak bazı teknolojiler bütünüdür. Bu teknolojiler insansız üretime imkan verdiği gibi üretim esnekliği ve imalattaki hataların azaltılması gibi olumlu yönleri de vardır.
Endüstri 4.0’ın teknoloji bileşenlerini aşağıdaki gibi listeleyebiliriz.
- IOT (Internet of Things) nesnelerin interneti
- Yapay zeka, makina öğrenmesi, derin öğrenme
- Büyük veri, bulut bilişim sistemleri
- RFID (Radio Frequency Identification) Radyo frekansı ile belirleme
- Arttırılmış gerçeklik ve sanallaşma
- Adaptif robotik sistemler
- 3 boyutlu yazıcılar
- Otomasyon ve sensör teknolojileri
- Simulasyon sistemleri
- Siber güvenlik sistemleri
Endüstri 4.0 ilk olarak Almanya’da çıkmıştır. Bunun sebebi ise Çin’in ucuz iş gücüyle rekabet edebilmek için üretimde insanın devreden çıkartılmak istenmesidir. Çünkü gelişmiş ülkelerde işçilik maliyetleri çok yüksektir ve fiyatlar üzerinde büyük baskı oluşturmaktadır.
2030 yılına kadar endüstride 4.0 dönüşümüyle beraber Çin’in fiyat avantajını kaybetmesi ve gelişmiş ülkelerin tekrar üretim üssü olması beklenmektedir.
Neden Endüstri 4.0 ?
Geleceğin üretim teknolojisi olan Endüstri 4.0 teknolojilerini neden kullanmalıyız sorusuna en iyi şekilde aşağıdaki gibi cevap verebiliriz.
1 ) İşçilik maliyetleri:
Endüstri 4.0 ile beraber fabrikalarda üretim için insana büyük ölçüde gerek kalmayacaktır. Hatta dijital dönüşümle beraber yönetici ve beyaz yaka olarak tabir edilen personelde de ciddi azalma olacaktır. Bu da üretim maliyetlerini sürdürülebilir ve rekabet edilebilir seviyelere çekecektir.
2) Esnek Üretim:
Endüstri 4.0 teknolojileri üretim bantlarınızı durdurmadan aynı hattan farklı ürünler çıkarmanıza imkan tanır.Hatta kişiye özel isteklerin üretim maliyetlerini arttırmadan gerçekleşmesi sağlanır. Gelecekte kişisel zevklerin ve anlık taleplerin ön plana çıkacağını düşünürsek esnek üretim başlı başına bir rekabet avantajı sağlayacaktır.
3) Hatalı Üretimin Azaltılması:
Endüstri 4.0 ile beraber üretimden insanın çıkması insan hatalarından dolayı oluşacak hatalı imalatları da ortadan kaldıracaktır.
Hatalı imalat nedeniyle oluşacak geri dönüş maliyetleri, yeniden üretim maliyetleri ve firmanızın uğrayacağı itibar kaybı da Endüstri 4.0 ile beraber ortadan kalkacaktır.
4) Lojistik avantaj:
Türkiye’nin sahip olduğu lojistik avantaj Endüstri 4.0’ın esnek üretim ve maliyet avantajı ile birleşerek firmanızı rekabette uzak doğu ve Avrupa ülkelerinin bir adım ötesine taşır.
5) İş kazalarının azaltılması:
Endüstri 4.0 ile beraber üretimden insanın çıkması iş kazalarını da azaltacak hatta tamamen ortadan kaldıracaktır.
Fabrikalarda oluşan iş kazalarının tarifi mümkün olmayan vicdani boyutunun yanında ciddi hukuki ve mali sonuçları bulunmaktadır.
Bunlara ilave olarak iş kazaları firmanızın itibarına da büyük ölçüde zarar verir.
Endüstri 4.0 ile iş kazalarını büyük ölçüde engellemeniz ve vicdani, mali, hukuki olarak yara almamanız mümkündür.
Endüstri 4.0 Zorunluluk Mudur?
Gelecek 10 yıl içinde başta AB ülkeleri ve ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerdeki üretim Endüstri 4.0 bağlamında digital dönüşümünü büyük oranda tamamlamış olacaktır.
Bu sürecin tamamlanması ile beraber gelişmiş ülkelerdeki üretim maliyetleri işçik maliyetlerinin düşük olduğu başta Çin olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin altına inecektir.
Üretim maliyetlerinin düşmesi üretimin tekrardan gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş olan ülkelere kaymasına neden olacaktır.
Esnek üretim kabiliyeti, hatalı imalatların en az seviyeye indirilmesinin yanında üretim maliyetlerinin de düşmesi Endüstri 4.0 kapsamında dijital dönüşümünü tamamlayamamış firmaların ekonomiden tamamen silinmesine neden olacaktır.
Bu sebepten dolayı önümüzdeki 10 yıl Türkiye sanayisi için çok önemlidir. Bu süre zarfında Endüstri 4.0 dönüşümünü tamamlamış firmalar Türkiyenin lojistik avantajını da kullanarak hem cirolarını hem de karlılıklarını ciddi oranda arttırabileceklerdir.